Papieren (kunst)objecten zijn, onder invloed van interne en externe factoren, te allen tijde onderhevig aan verval. Dit verval kan leiden tot zichtbare en minder zichtbare schade zoals verzwakking van het papier, verkleuring, scheuren, schimmel, waterschade etc. Een papierrestaurator houdt zich door conservering en restauratie bezig met de materiële zorg van het papieren culturele erfgoed.
Conservering
Het doel van conservering is het stabiliseren van de staat van een object. Er zijn twee manieren om een object te conserveren. Er kan gekozen worden voor het optimaliseren van de omgevingsfactoren zoals het aanpassen van het omgevingsklimaat, het op de juiste wijze verpakken of het conserverend inlijsten van een object. Omdat het object bij deze vorm van conservering geen daadwerkelijke behandeling ondergaat, wordt gesproken van ‘passieve conservering’. Een andere vorm van conserveren is het zogenoemde ‘actieve conserveren’. Hierbij wordt met zeer geringe ingrepen geprobeerd om het verval te vertragen door stabilisatie van de toestand van het object. Hierbij moet gedacht worden aan het verwijderen van oppervlakte vuil, het repareren van scheuren, het vlakken van deformaties of het consolideren van verflagen; behandelingen die nodig zijn om te voorkomen dat een werk verder beschadigd.
Restauratie
Restauratie is het geheel van handelingen aan een beschadigd of gedeeltelijk verloren gegaan voorwerp met het doel deze terug te brengen in een van tevoren gedefinieerde toestand (ICOM-CC). Restauratie heeft niet alleen als doel om de staat van een object te stabiliseren, ook worden de visuele kenmerken verbeterd. Voorbeelden van restauratieve ingrepen zijn het retoucheren van een beeldlaag of bleken van papier.